Joseph Karl Benedikt Freiherr von Eichendorff

Urodził się 10 marca 1788 r. w Łubowicach koło Raciborza a zmarł 26 listopada 1857 r. w Nysie. Jest znaczącym poetą niemieckim epoki romantyzmu. Studiował prawo. Brał udział w wojnach napoleońskich przeciw Francji. Następnie był urzędnikiem państwa pruskiego.

Życiorys

Rodzice należeli do katolickiej szlachty niemieckiej, ojciec był pruskim oficerem, który nabył od swego teścia majątek ziemski zapewniający w miarę dostatnie bytowanie wielodzietnej rodzinie. Jego ojciec, posiadający oprócz tego majątki ziemskie na Morawach, jednak nie potrafił w ciężkich czasach wojen napoleońskich, częściowo również w wyniku własnej niefrasobliwości, efektywnie gospodarzyć i już w roku 1801 majątek popadł w trudności finansowe, aż ostatecznie został zlicytowany i w 1822 roku po śmierci matki utracony.

Po okresie nauki domowej (jak to było wówczas w zwyczaju) w 1801 Józef wraz ze swym o dwa lata starszym bratem Wilhelmem został wysłany do katolickiego gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu, gdzie po trzech latach uzyskał maturę.

1805 do 1808 bracia studiowali prawo w Halle i następnie w Heidelbergu, gdzie Eichendorff poznał wybitnych romantyków, do których zaliczali się Clemens Brentano i Achim von Arnim. Po krótkiej podróży do Paryża i Wiednia bracia wrócili do majątku rodzinnego.

Wkrótce okazało się, że pomimo ich wysiłków majątek nie zapewnia im środków do życia i wobec tego musieli rozejrzeć się za pracą. Udali się do Wiednia, gdzie 1812 złożyli egzamin państwowy referendarza, uprawniający do podjęcia służby państwowej jako urzędnik. Tam też Eichendorff poznał i zaprzyjaźnił się z Fryderykiem Schlegelem i jego żoną Dorotą.

Od 1816 służba w pruskiej administracji państwowej. Początkowo źle opłacana, dopiero po mniej więcej 6 latach uzyskanie mianowania na radcę stanu umożliwiło utrzymanie wielodzietnej rodziny. 1821 W Gdańsku na stanowisku radcy do spraw oświaty i spraw kościoła katolickiego w Prezydium i Konsystorzu pruskiej prowincji Prusy Zachodnie.

1824 do 1831 w Królewcu na stanowisku radcy stanu.

Do Nysy przenosi się w roku, 1855 aby sprawować opiekę nad ciężko chorą żoną mieszkającą w domu ich córki Teresy von Besserer. Joseph von Eichendorff sporo czasu spędzał w Javorniku, na dworze Heinricha Fostera, biskupa wrocławskiego. Von Eichendorff umiera w Nysie w domu córki 26 listopada 1857 i zostaje pochowany na Cmentarzu Jerozolimskim u boku swojej żony.

Rodzice: Adolf Teodor Rudolf Freiherr von Eichendorff (ur. Kravaře 9 stycznia 1756, zm. Łubowice 27 kwietnia 1818), właściciel Łubowic, pruski oficer; zaw. związek małżeński w: Łubowice 23 listopada 1784 z Karolina von Kloch (ur. Łubowice 18 stycznia 1766, zm. 15 kwietnia 1822).

Twórczość

Dzieła Eichendorffa odznaczają się optymistycznym powiązaniem z przyrodą, na przykład wiersz 'Mondnacht'. W noweli Z życia nicponia (1826) opowiada o prawie naiwnym młodzieńcu, który - zamiast pracować - woli raczej wędrować po kraju i ostatecznie znajduje spełnienie w początkowo nieszczęśliwej miłości. Stworzył też znany w Niemczech utwór o charakterze patriotycznym pod tytułem Der letzte Held von Marienburg. Jako pisarz i poeta Eichendorff pozostawia po sobie 608 wierszy, 3 poematy epickie, 9 sztuk teatralnych, 13 nowel i opowiadań oraz powieść. Jedną z jego prac jest nowela 'Z życia nicponia' z roku 1926. Powieść tę literaturoznawcy zaliczyli do arcydzieł prozy niemieckiej okresu Romantyzmu.

Twórczość Eichendorffa jest romantycznie religijna, miejscami z tendencjami do panteizmu, jednak osadzonym w tradycji chrześcijańskiej. Należy do kręgu pisarzy epoki romantyzmu, który przez współczesnych mu, nazywany był "ostatnim rycerzem romantyzmu".

Joseph von Eichendorff uprawiał wiele gatunków literackich,lecz dominowała w jego twórczości liryka, która przyniosła mu światową sławę. Był mistrzem krótkich form literackich. W oczach wszystkich krytyków za arcydzieło uchodzi nowela "Aus dem Leben eines Taugenichts", na jęz. polski przetłumaczona w roku 1924.
Godna uwagi jest również powieść "Ahnung und Gegenwart ", która kryje w sobie aż 50 różnych, wplecionych w tekst wierszy.

Największe dzieła stworzył Eichendorff w latach młodości i w wieku dojrzałym. U schyłku swojego życia poeta zajmował się przekładami z jęz. hiszpańskiego. Znaczną wartość mają również pisma historyczno - krytyczne, dotyczące literatury. Twórczość Eichendorffa przemawia dzisiaj nie tylko do Niemców, jest ceniony przez wiele narodów, w tym także przez Japończyków i Chińczyków. Zalicza się do poetów literatury światowej, rozgrzewa serca i rozjaśnia umysły.

Po roku 1945 Joseph von Eichendorff jest osobą ignorowaną nawet na śląsku. Jego pomniki niszczono, chcąc zatrzeć pamięć o nim. Dopiero w dwusetną rocznicę urodzin poety - 10 marca 1988- wszystko się odmieniło. Po mszy św. w Łubowicach modlono się za poetę , natomiast przed ruiną zamku recytowano wiersze Eichendorffa . Wieczór ten uchodzi za moment przebudzenia się kultu Eichendorffa.

Dzieła

Powieści i opowiadania
· Ahnung und Gegenwart (1815)
· Aus dem Leben eines Taugenichts (1826)
· Polskie wyd.: Poezje. Z życia nicponia, przeł. A. Lam, Warszawa-Opole 1997
· Das Marmorbild (1826) · Viel Lärmen um nichts (1833)
· Dichter und ihre Gesellen (1834)
· Oberschlesische Maerchen und Sagen (Górnosląskie basnie i podania) Sztuki teatralne
· Krieg den Philistern (1824)
· Ezelin von Romano (1828)
· Meierbeths Glück und Ende (1828)
· Der letzte Held von Marienburg (1830)
· Die Freier (1833) Wiersze
· Gedichte (1837)
· Polskie wyd.: Wiosna i miłość, przeł. A. Lam, Warszawa 2004
· Julian (Epos) (1853)
· Robert und Guiskard (Epos) (1855)
· Lucius (Epos) (1857) Eseje
· Über die ethische und religiöse Bedeutung der neueren romantischen Poesie in Deutschland (1847)
· Der deutsche Roman des 18.ten Jahrhunders (1851)
· Zur Geschichte des Dramas (1854)
· Geschichte der poetischen Literatur Deutschlands (1857) .

Wielki romantyk poucza nas, iż nasza ukochana ziemia śląska jest „krainą myślącego serca i kochającego rozumu”. Położony centralnie śląsk, na skrzyżowaniu wielkich szlaków, wystawiony był na różnorakie wpływy. Gościnny śląsk otwartymi drzwiami przyjmował przybyszów pragnących tu zamieszkać i potrafiących okazać szacunek śląskiej wielowiekowej tradycji. W takich warunkach wzrastał Joseph von Eichendorff. Bez tej kulturowej wielobarwności śląska, jedna z najznakomitszych poezji tego okresu pewnie by nie powstała.